Ook in Rijswijk zijn rotondes geen ‘heilige graal van veiligheid’ meer

Gemeten naar het aantal slachtofferongevallen in gemeentes per 10.000 inwoners neemt Rijswijk de op één na hoogste plaats in. Het aantal slachtofferongevallen in het verkeer in de periode tussen 2018 en 2021 bedroeg in Rijswijk 99. Alleen in Leiden vielen meer slachtofferongevallen te noteren, 104. In Den Haag waren dat er in die periode 96, in Zoetermeer 65 en in Delft 60.

In deze lijst zijn gemeenten opgenomen waar tussen 2014 en 2017 minstens twee honderd slachtofferongevallen waren. Een slachtofferongeval is een ongeval waarbij minstens 1 dode of gewonde valt, het gaat dus om gemeentes waar veel van deze ongevallen plaatsvinden. Meestal zullen dat de grotere gemeentes zijn die wat betreft verkeer relatief onveilig zijn. De STAR (Smart Traffic Accident Reporting)-website voor gemeenten met meer dan tweehonderd slachtofferongevallen telt 64 gemeenten met Rijswijk dus op een plaats waar het alles behalve trots op kan zijn, namelijk een ‘zilveren’ tweede.

“Een slechte score’, vindt dan ook Johan van Popta, namens de Fietsersbond, onderafdeling Rijswijk. “Er is een dringende noodzaak om in Rijswijk hier actie op te ondernemen. Te meer omdat andere gemeenten, met Utrecht als voorloper, er wel in geslaagd zijn, het aantal slachtofferongevallen sterk terug te brengen”. Tot nu toe werd de rotonde als ‘de heilige graal van de verkeersveiligheid’ gezien, maar recente onderzoeken, onder andere van TU Delft, werpen een geheel ander licht op het succesverhaal van de rotonde.

Verkeerslichten
In de top 10 van maatregelen om dat doel in Rijswijk te bereiken denkt de Fietsersbond onder meer aan het omlaag brengen van de snelheid van auto’s, het beter inrichten van de fietspaden, het ontvlechten van de verkeersstromen, het verminderen van het aantal auto’s, beter onderhoud van de fietspaden en een ruimer inhaal beleid.

De overgrote meerderheid van gewonden onder kwetsbare verkeersdeelnemers wordt gevonden op doorgaande routes met 50 km/u als toegelaten snelheid. Rijswijk telt vijf rotondes, waarvan met name de rotonde Churchilllaan-Schaapweg zich kenmerkt door een groot aantal ongevallen met gewonden. “Het betreft hier weliswaar geen ‘echte’ rotonde, maar toch gebeuren hier wel vrij veel ongevallen. De fietsers op de Schaapweg vanuit Den Haag die linksaf de Generaal Spoorlaan op willen, hebben voorrang op automobilisten die vanaf de Generaal Spoorlaan linksaf de Schaapweg op willen gaan, maar die moeten schuinrechts achter zich kijken, naar auto’s vanuit Den Haag, en kunnen die fietsers makkelijk over het hoofd zien”, aldus Van Popta. Ook twee met verkeerslichten beveiligde kruispunten, Winston Churchilllaan-Van Mooklaan/Margrietsingel en Generaal Spoorlaan-Steenvoordelaan, kenmerken zich door een groot aantal ongevallen. Volgens de Fietsersbond gebeuren ook op de locaties Laan van Oostveen-Laan van Vredenoord, Haagweg-Hoornbruglaan en de ventweg bij de Haagweg veel ongevallen, hoewel bij het kruispunt Laan van Oostveen-Laan van Vredenoord, jarenlang bekend als ‘blackspot’ locatie ( locatie waar in drie jaar tijd zes of meer letselongevallen hebben plaatsgevonden) een sterke afname van gevaarlijke situaties valt waar te nemen.

Studie
Van Popta beveelt aan om op deze locaties meer onderzoek te doen met als doel het treffen van passende maatregelen om het aantal ongevallen terug te dringen. Van Popta: “Er wordt van uitgegaan dat rotondes veiliger zijn voor fietsers dan kruispunten. Maar onlangs pleitten TU Delft en adviesbureau Witteveen&Bos in een gezamenlijk rapport voor meer onderzoek, omdat uit onderzoek bleek dat rotondes juist tot meer ongevallen onder fietsers leiden. De inrichting speelt ook een rol bij de veiligheid van fietsers. Is het veiliger dat fietsers steeds voorrang hebben op rotondes of dat zij juist geen voorrang hebben? En zijn eenrichtingsfietspaden rond de rotondes veiliger dan tweerichtingsfietspaden?”